うちの会社のベトナム人スタッフは文系出身である。
理系育ちではない。
だから、最初の質問時では、元素周期はそのまま覚えたとの見解だった。
ほんとうにそうだろうか、何かあると睨んでいる。
なぜなら、過去に科挙試験を実施していた国ほど、なにらかの暗記法が存在し、発展していたからだ。
そこで、再度、調査を依頼してみると、やはり、ベトナム版元素周期表の覚え方があった。
以下のURLにその記載がある。意味はさっぱりわからない。
https://www.facebook.com/HoaHocThatLaDonGian/posts/518836548143170
BÀI CA HÓA TRỊ (I)
Kali (K), iot (I), hiđro (H)
Natri (Na) với bạc (Ag), clo (Cl) một loài
Là hóa trị một (I) hỡi ai
Nhớ ghi cho kĩ khỏi hoài phân vân
Magie (Mg), kẽm (Zn) với thủy ngân (Hg)
Oxi (O), đồng (Cu), thiếc (Sn) thêm phần bari (Ba)
Cuối cùng thêm chữ canxi (Ca)
Hóa trị II nhớ có gì khó khăn !
Này nhôm (Al) hóa trị III lần
In sâu trí nhớ khi cần có ngay
Cacbon (C), silic (Si) này đây
Có hóa trị IV không ngày nào quên
Sắt (Fe) kia lắm lúc khi phiền ?
II, III lên xuống nhớ liền nhau thôi
Lại gặp nitơ (N) khổ rồi
I, II, III, IV khi thời lên V
Lưu huỳnh (S) lắm lúc chơi khăm
Xuống II lên VI, khi nằm thứ IV
Photpho (P) nói đến không dư
Có ai hỏi đến thì, ừ rằng III, V
Em ơi cố gắng học chăm
Bài ca hóa trị suốt năm cần dùng.
KHỐI LƯỢNG NGUYÊN TỬ
Hiđro là một (1)
Mười hai (12) cột Cacbon (C)
Nitơ (N) mười bốn (14) tròn
Oxi (O) trăng mười sáu (16)
Natri (Na) hay láu táu
Nhảy tót lên hai ba (23)
Khiến Magie (Mg) gần nhà
Ngậm ngùi nhận hai bốn (24)
Hai bảy (27) nhôm (Al) la lớn
Lưu huỳnh (S) giành ba hai (32)
Khác người thật là tài
Clo (Cl) ba nhăm rưỡi (35,5)
Kali (K) thích ba chín (39)
Canxi (Ca) tiếp bốn mươi (40)
Năm nhăm (55) Mangan (Mn) cười
Sắt (Fe) đây rồi : năm sáu (56)
Sáu tư (64) Đồng (Cu) nổi cáu
Bởi kém kẽm (Zn) sáu nhăm (65)
Tám mươi (80) Brom (Br) nằm
Xa Bạc (Ag) một linh tám (108)
Bari (Ba) buồn chán ngán
Một ba bảy (137) ích chi
Kém người ta còn gì !
Thủy ngân (Hg) hai linh mốt (201)
Còn tôi, đi sau rốt
BÀI CA HÓA TRỊ (II)
Hiđro (H) cùng với liti (Li)
Natri (Na) cùng với kali (K) chẳng rời
Ngoài ra còn bạc (Ag) sáng ngời
Chỉ mang hóa trị I thôi chớ nhầm.
Riêng đồng (Cu) cùng với thủy ngân (Hg)
Thường II, ít I chớ phân vân gì
Đổi thay II, IV là chì (Pb)
Điển hình hóa trị của chì là II
Bao giờ cũng hóa trị II
Là oxi (O), kẽm (Zn) chẳng sai chút gì
Ngoài ra còn có canxi (Ca)
Magie (Mg) cùng với bari (Ba) một nhà
Bo (B), nhôm (Al) thì hóa trị III
Cacbon (C), silic (Si) thiếc (Sn) là IV thôi
Thế nhưng phải nói thêm lời
Hóa trị II vẫn là nơi đi về !
Sắt (Fe) II toan tính bộn bề
Không bền nên dễ biến liền sắt III
Photpho (P) III ít gặp mà
Photpho V chính người ta gặp nhiều
Nitơ (N) hóa trị bao nhiêu
I, II, III, IV phần nhiều tới V
Lưu huỳnh lắm lúc chơi khăm
Khi II, lúc IV, VI tăng tột cùng
Clo (Cl), iot (I) lung tung
II, III, V, VII thường thì I thôi
Mangan (Mn) rắc rối nhất đời
Đổi từ I đến VII thời mới yên
Hóa trị II dùng rất nhiều
Hóa trị VII cũng được yêu hay cần
Bài ca hóa trị thuộc lòng
Viết thông công thức, đề phòng lãng quên
Học hành cố gắng cần chuyên
Siêng ôn, năng luyện tất nhiên nhớ nhiều.
TÍNH TAN CỦA MUỐI
Loại muối tan tất cả
Là muối nitrat
Và muối axetat
Bất kể kim loại nào
***
Những muối hầu hết tan
Là clorua, sunfat
Trừ bạc, chì clorua
Bari, chì sunfat
***
Những muối không hòa tan
Cacbonat, photphat
Sunfua và sunfit
Trừ kiềm, amoni
BÀI CA HÓA HỮU CƠ
Rủ nhau đi học hữu cơ
Mấy năm công sức bây giờ thảnh thơi
Thuyết cấu tạo đã thuộc rồi
Đồng phân ta cứ mặc đời viết ra
Mấy loại mạch có đâu xa
Mạch nhánh, mạch thẳng, luồn qua mạch vòng
Liên kết bội phóng long nhong
Nhóm thế cũng chạy gắn trong, đính ngoài
Đồng đẳng càng dễ hỡi ai
Cấu tạo ấy -CH2-, thêm vào
Phần gốc tính chất ra sao?
Xét liên kết (có) phản ứng nào xảy ra.
Phản ứng thế thật khéo là
h - liên kết đơn ta mới “ừ”
Đôi, ba liên kết thật hư
Tác nhân cộng chẳng chần chừ cộng ngay.
Xòe bàn tay, đếm ngón tay
Vừa thế, vừa cộng đây này gốc thơm!
Ăn quá cũng chẳng bằng cơm
Thức ăn các món phải đơm đủ đầy
Nhóm định chức thật lắm thay
-OH là rượu , O2- ete
-COO- đúng este
-COOH về phe chất nào?
Axit dễ nhớ làm sao!
Nhóm -CO- lại gắn vào xeton
Đặc biệt hãy nhớ phenol
Phenyl (C6H5-) gắn với gốc ol diệu kì
Anđehit - cacbonyl |
Amin chất ấy hãy nhìn – N –
Nào tinh bột, nào xenlulozơ
Protit, polime, béo, glucozơ, nào đường
Mấy chất này cũng nhớ luôn
Học thuộc xem kĩ chẳng buồn lúc thi
Rủ nhau…hữu cơ học đi
Có ôn luyện lĩ ắt thì nên câu:
“Công lênh chẳng quản bao lâu
Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng”.
DÃY ĐỒNG ĐẲNG CỦA METAN
E-2, bu-4, pro-3
Pen-5, hex-6, bảy là heptan
Thứ 8 tên gọi octan
Nonan thứ 9, đecan thứ 10
DÃY ĐIỆN HÓA (I)
K Na Li Ba Ca Mg Al
Không Nói Li Biệt Chiều Mưa Ấy
Mn Zn Fe Co Ni Sn Pb
Mắt Dõi Phương Cũ Nhớ Thương Chờ
H Cu Bi Hg Ag Pt Au
Hỏi Có Biết Hay Ai Phố Vắng
Chín nhớ mười thương vào tận mơ…
DÃY ĐIỆN HÓA (II)
K Na Ba Ca Mg Al Zn
Khi Nào Bạn Cần May Áo Dài
Fe Ni Sn Pb H
Phái Người Sang Phố Hỏi
Cu Hg Ag Pt Au
Cửa Hàng Á Phi Âu.
MẤY LỜI VỀ DÃY ĐIỆN HÓA
Dãy điện hóa O sau khử trước(1)
Phản ứng theo quy ước(2) anpha ( )
Nhưng cần phải hiểu sâu xa
Trước sau ý nghĩa mới là thành công
Kali, Can, Nát tiên phong
Ma, Nhôm, Man, Kẽm tiếp không chịu hèn
Sắt rồi Cô đến Niken
Thiếc, Chì dẫu chậm cũng liền theo chân
Hiđro, Đồng, Bạc, Thủy ngân,
Bạch kim, Vàng nữa chịu phần đứng sau.
Ba kim (loại) mạnh nhất ở đầu
Vào dung dịch muối nước đâu “hủy liền”.
Khí bay, muối lại gặp kiềm,
Đổi trao phản ứng là quyền chúng thôi.
Các kim loại khác dễ rồi,
Vào dung dịch muối trước thời đẩy sau.
Với axit, nhớ bảo nhau:
Khử được hát cộng (H+), phải đâu dễ dàng.
Từ Đồng cho đến cuối hàng,
Sau Hiđro đấy, chẳng tan chút nào.
Vài lời bàn bạc, đổi trao,
Vun cây “Vườn Hóa” vui nào vui hơn
(1) Kim loại trước có tính khử mạnh hơn kim loại sau, cation sau có tính oxi hóa mạnh hơn cation trước.
(2) Fe2+ Cu2+
Fe Cu
そして、元素周期に関する本を調べると、「萌えて覚える化学の基本」というのが出てきた。日本では、萌える学問だったり、覚える歌だったり、覚えるラップ文化が進行している。そのほか、検索で、元素記号にまつわる面白そうな本がザクザク出てきた。
元素周期表の覚え方 世界各国比較と歌とラップ
31人のイラストレーターが描いた渾身の美麗イラストが満載。水素からウンウンオクチウムまで118の元素を、化学的性質利用法・命名者などを基に完全擬人化。原子量、融点、沸点、密度、原子価、存在度、同位体などの基本データに加え、発見年や発見者、存在形態なども徹底網羅。電子構造図と利用例はわかりやすいビジュアルで表現。元素の分類をわかりやすく色分け表示。必ず押さえておきたい元素の基本知識も解説。各元素の発見エピソードや化学的性質、最新の用途例やトリビアなど情報が盛りだくさん。
金はなぜ金色をしているのか? 水銀はなぜ常温では液体なのか? 元素がなぜそうした性質をもつのか、なぜそのような形状なのか、周期表に基づく詳しくわかりやすい解説は目からうろこの連続です。累計20万部のベストセラー『世界で一番美しい元素図鑑』の豪華版にあたる本書は、周期表の謎を解き明かすとともに、前作にはなかった新しい写真のほか、元素の実物サンプルや取り外して眺められる付録が満載。さらなる驚きを再び!
好評の『元素生活』がついに文庫本サイズで再登場。元素なんてどうだっていいじゃん。そんな著者が、自分でも楽しめるように考えた元素の本。私たちの暮らしを“元素目線”で見てみるとどうなるかという切り口で、どこかユーモラスでウィットに富んだイラストでわかりやすく解説。絵とキャラクターで見るイキイキ元素の世界。小学生から化学嫌いのオトナまで見て楽しめる、現代人必読の書。
1 光る石の風景/2 光る仕組の多様性/3 光る宝石/4 色々な光/5 光る石の世界/MATERIAL 光る石を知る/ルミネッセンス鉱物リスト/鉱物の成分置換と元素イオン半径について/元素周期律表と元素の性質について/アクチベータと鉱物の関係
序章 周期表には美しいヒミツがある/第1章 その時、元素が発見された!-元素概念の結論/第2章 レアメタルはどこにあるのか?-最先端電子機器のカギが眠る/第3章 生命活動の真実ー人間に必要な、毒!?/第4章 元始、宇宙は単純だったー周期表1番目の水素の威力/第5章 カラダの材料は核反応でー遠い昔遠いどこかで誕生した元素/第6章 あるはずの新元素を探してー周期表を埋める人工元素と放射性元素
プロジェクトXを超えるような、聴衆の心揺さぶるプレゼンをすることは実に簡単です。本書で示す、「KISSの法則」、「プレゼンはSEXだ」、「ミシガンメソッド」、「プレゼンの三角関係」、「プレゼンはバスガイド」などのさまざまな新しいコンセプトを会得し、プレゼンの奥義である「方程式」「定理」「秘密」をマスターすれば、あたかもスティーブ・ジョブスのようにプレゼンがうまくなってしまいます。そのほかにも、気の利いたプレゼン・スキルをたくさん収録。理系の諸君のみならず、みなさんがウケるプレゼンよりも、わかってもらうプレゼンへ突き抜けて大進化することができてしまう最終兵器(?)が本書です。